Zonguldak‘ta bir okul var. İsmi Dr. Derviş Nihat Arkat ilkokulu. Açıkçası Google'da bu ismi aradığınızda , sadece karşınıza okul çıkar.
Oysa bu isim Zonguldak'ın yirmi birinci Belediye Başkanı Doktor Derviş Nihat Arkat'ın ismidir.
Hayat hikayesini bilir misiniz ?
Kıbrıslıydı.
1893 yılında Kıbrıs‘ta doğdu. Liseyi İzmir'de bitiriyor. İstanbul Tıp Fakültesi‘ne kayıt olunca, Fransızca dil eğitimine başlıyor. Eğitimi sırasında Birinci Dünya Savaşı çıkıyor.
Savaş nedeni ile ailesi para yollayamayınca, maddi sıkıntıya girer. Bu yıllarda okumanın bin bir zorluğunu yaşar. Elektrik olmaması bir yana gaz lambasına ,gaz alacak para bile bulamaz. Mum alamadığı günlerde derslerine sokak lambasında çalışır . Mum alacak para bulduğunda ise, pansiyonda mumlarla ısınırmış. Böyle zorlu yıllarda bitirir doktorluğu.1917‘de henüz savaş sona ermeden, mezun olur olmaz ; mesleğinde uzmanlaşmak için Zonguldak‘a tayin olur.24 yaşında hayatının baharında geldiği Zonguldak‘ta Hükümet Tabibi olarak görevine başlar.
Zonguldak o günün şartları ile yeni yeni şehirleşen bir yerdir. Yine de onun için her zaman üşümeyeceği bir sağlık ocağına sahiptir. Zaten yakıtın anavatanına gelmiştir. Ayrıca şehirde Fransızlara ait bir hastane de mevcuttur.
Fakat Zonguldak‘ta o güne kadar eczaneler yabancıların elindedir. Zonguldak‘ta ilk eczane açan Türk, Nihat Arkat‘tır.
Fransız Hastanesi‘nde Fransız doktorlarla operasyonlara katılır. Zaten üniversite hayatında çok iyi Fransızca öğrenmiştir. Böylelikle onlarla çok iyi iletişim kurarak mesleğini ilerletir.
Fakat Zonguldak‘ta bir süre sonra işler değişir. Fransızlar, Zonguldak‘ı işgal edince , kendisi de Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'ne katılır. Hükumet Konağı henüz İstanbul'a bağlı olduğu için ve Fransızlar İstanbul'dan bizzat icazet alarak Zonguldak‘a asker çıkardığından dolayı ,hükümet tabipliğinden ayrılır. Zonguldak Belediye‘sine geçer. Buradan da anlıyoruz ki ; belediye ile diğer kurumlar ayrı taraflarda. Zonguldak Belediyesi Mustafa Kemal tarafında olduğu anlaşılıyor,
Kurtuluş Savaşı sırasında Derviş Nihat Arkat, Zonguldak Limanı'na gelen İtalyan ve Fransız gemilerinde Müslüman olan askerlerle gizli gizli iletişime geçerek; onlarla iş birliği yapıp, silah ve mühimmat tedarik etmeye başlar.
Bu silahlar ilk önce Zonguldak Limanı'na gelen kömür gemileri ile gizli gizli İnebolu'ya, oradan da Kuvva-i Milliye ordusuna gönderilmekteydi. Silahlarla birlikte kaçak yollarla kömür de yollanıyordu.
Zonguldak‘ın yönetimi Fransızların kontrolünde olduğundan, devlete ait kurumlarda, İstanbul‘un gönderdiği Padişah‘a bağlı memurlar vardır. Zonguldak‘ta görev yapan bir maliye memuru , Dr. Nihat Arkat‘ın Anadolu‘ya Mustafa Kemal’in askerlerine silah kaçırdığını öğrenince telgraf ile İstanbul'a şikayet eder. Hemen 15 arkadaşı ile birlikte haklarında idam kararı çıkınca ,o sıralarda daha güçlü örgütlenen Devrek Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti‘ne sığınırlar. Orada Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti‘nin başında Müftü Abdullah Sabri Efendi vardır. Bir süre burada saklanırlar. Bu sırada olayı duyan Mutasarrıf (Muhtemelen Cevat Rıfat Bey) araya girerek idam kararını kaldırır.
Zonguldak Fransız esaretinden kurtulunca , bu kahramanlığı dolayısı ile Ankara Hükümeti tarafından milletvekili olması teklif edilir. Fakat Dr. Nihat Bey, Zonguldak'ta kalmak ister ve mesleğine geri dönmeye karar verir.
Kurtuluş Savaşı sonrasında Ankara Hükümeti kendisini Madalya ile ödüllendirmiştir.
İstanbul'dan tanıdığı Sıdıka Hanım ile evlenen Nihat Bey'in Perihan ve Jale adında iki kızı olur.
Dr. Derviş Nihat Bey bu hengamede bir türlü tahsilini devam ettirememiş ve 1927 yılında nihayet, Paris Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne giderek orada dünyaca ünlü çocuk doktoru profesörün yanında çalışarak, uzmanlığını tamamlar. Ve yine Zonguldak'a geri döner. Zonguldak'ta tanınan sevilen bir doktor olmasından dolayı, 1931 yılında Zonguldak Belediye Başkanı olur.
Bu görevde üç yıl kalan Dr. Nihat Bey, aynı zamanda doktorluk görevini de yürütür.
Zonguldak belediye başkanlığı sırasında en ilginç uygulaması, yere tükürmeyi yasaklaması idi.
Kızı Jale Arkat, Zonguldak'ta miras olarak babasından kalan arsayı okul için bağışlaması ile ; arsaya yapılan okulun adına "Dr. Derviş Nihat Arkat İlkokulu" ismi verilmiştir. Ayrıca adı bir sokakta yaşatılıyor.
Dr. Derviş Nihat Arkat'ın başkanlığa geldiği yıl, 1931 yılı ; Atatürk'ün Zonguldak'a geldiği yıldır.
Zonguldak Belediyesi böyle belediye başkanları da gördü.
Hayati Yılmaz