OSMANLI DÖNEMİ ZONGULDAK DİVAN VE KÖYLERİ
Osmanlı’da günümüzdeki gibi köyler muhtarlıkla yönetilmiyordu. Bunun yerine birkaç köy topluluğunun oluşturduğu yerler "Divan" olarak yönetiliyordu. Divan’ın anlamı zaten kalemdir.
Divan; Osmanlı devrinde köy ile nahiye arasında birkaç köyden oluşan yerleşim yeri. Adından da anlaşıldığı gibi meclisi veya azası olan yerdir. Viran; eski yerleşim yeri anlamında
Diran ; birkaç evden oluşan yerleşim köy.
Osmanlı Döneminde kayıtlı köy adlarından bugün sadece bir kaç tanesi günümüze kadar ulaşabilmiş.. 1940 sonrası Türkçeleştirme adı altında "Osmanlı ve Yabancı adlar) Zonguldak'ta 200 yakın köy ismi de değiştirilmişti. Osmanlı Dönemi 16.YY sonrası kayıtlarında bugünkü Zonguldak sınırları şu şekilde belgelendiriliyordu.
ONİKİDİVAN (Cihet-i Kaza)
1530 Osmanlı kayıtlarında Kastamonu Vilayeyeti , Bolu Livası, Zonguldak sınırları içinde bulunan divanların olduğu (muhtarlık gibi ) bölgeden birine "Onikidivan" adı verildi. Adından da anlaşıldığı gibi bu divanların toplamı başlarda 12 adetti. Onikidivan denilen ve merkezi Bartın Kazası olan bu bölgede divan sayısı sonradan 21'e yükselmiş.
Onikidivan, 1 Kasaba, 1 Kale, 186 Köy, 7 Çiftlik, 102 Tarla, 17 Değirmen, 2493 hane (ev), 1 Mescit, 1 Zaviye (Tekke), 32.008 nüfustan oluşuyordu. Onikidivan Bölgesinin Divanları
1.Bedil Divanı
2.Afşar Divanı
3.Ak-viran Divanı
4.Arslan Divanı
5.Bölücek Divanı
6.Budak Divanı
7.Çañşa Divanı
8.Fesleğit Divanı
9.Göl [Gök] Divanı
10.Güney Divanı
11.Hamīd Divanı
12.Handırı dīvānı
13. Zuruna Divanı
14.Kara-koç Divanı
15.Kıyık Divanı
16.Künye Divanı
17. Menteşeler Divanı
18.Milan Divanı (Zonguldak)
19. Sarmaşık Divanı
20.Avşar Divanı
21 Zuruna Divanı
Onikidivan'a bağlı köy adları;
Abdī Köyü ,Ada Köyü, Ādil-oğlu Köyü, Afşar Köyü ,Ağ-viran ,Kara-kula Köyü ,Ak-pıñar Köyü ,Ak-viran ‘Alīşār-kirişi, Amasra Köyü, Arfunda-deresi Köyü, Arı-elma Köyü ,Arı-özü [Arı-evi], Arslan Köyü ,Avşa Azatra Köyü, Balya Köyü. Beleniye Köyü, Bolad Köyü, Boncuklar Köyü ,Boz Köyü, Bölücek Köyü, Budak Köyü, Çakırlar Köyü ,Çañşa-Köyü, Çarbend , Çarnık Köyü, Çarnık Köy ,Çarşamba, Çehārşenbe, Çubuklu Köyü, Çukur Köyü (Gökçebey) ,Çurne Köyü Dikenlü ,Köyü Dipçik-viran, Dīvān-eri Köyü ,Diyviye Köyü ,Doğancı-Hamza Durak Köyü ,Durnuk Köyü, Ejder kirişi, Elma-ağacı Köyü ,Elvān Köyü ,Ezilse Köyü ,Felekü'd-dīn Fesleğit Köyü ,Fīrūz, Arı-evi, Garibce Köyü ,Gelevye Köyü ,Göçinöz Köyü ,Göl Köyü ,Gökçe-Mūsā Köyü ,Gökçeler yeri, (Kara-evlü) Göke Köyü ,Göl [Gök] Köyü ,Götürge Köyü, Göz-pıñarı Köyü, Güney Köyü ,Hācī-ağaç Köyü Hamīd Köyü, Handırı Köyü ,Hartı Köyü ,Hātūn k, Hurhunde [Temurcunlar] Köyü, Ilı-su Köyü ,İhtisār Köyü, İne b, İskelon Köyü ,İstavran Köyü ,Kāfir Köyü, Kalık Köyü, Kalınevlü ,Köyü Kan-kafa Köyü, Kandamış Köyü ,Kara-bürçek Köyü, Kara-Doğan Köyü, Kara-evlü Köyü ,Kara-Hüseyin Köyü, Karakoç Köyü, Kara-kula [Ak-fakılar] Köyü, Karacaoğlu Köyü ,Karaca-viran Köyü, Kavaklu Köyü ,Kırañ Köyü ,Kıyık Köyü ,Kızıl-elma Köyü ,Kızıl-kum Köyü ,Kızıllar Köyü ,Killik Köyü, Kozca-viran yeri ,Köstere Köyü ,Kulaguz Çiftliği, (Göçünöz) Kunt yeri, Turnuk Köyü Kutlu-Beylü Köyü, Kuzu-sazı Köyü, Künye Köyü ,Menteşeler Köyü ,Mevrük Köyü ,Milan Köyü(Zonguldak) M.Korat Köyü, Ozan Kiriş Köyü, Sahid Şeyh Ömerciler Köyü, Salur Köyü, Saraylu Köyü ,Sarımsakcıoğlu Köyü, Sarmaşık Köyü ,Saz Köy ,Sazye Köy, Sevinçler Köyü ,Şahra Köyü, Süb Kiriş ,Köyü, Şu’ayblar Köyü, Tanrıverlişler Köyü, Tereke Köyü ,Timurcu Köyü, Tudarca Köyü ,Ulugece Köyü ,Yenice Hisar Köy, Zuruna Köyü
YEDİDİVAN (Cihet-i Kaza)
16.YY Osmanlı kayıtlarında Kastamonu Vilayeti , Bolu Livası, Zonguldak sınırları içinde bulunan divanların olduğu (muhtarlık gibi ) bölgeden birine "Yedidivan" adı verildi. Bu divanların toplamı 7 adetti. Merkezi Perşembe olan bu bölgede divan sayısı sonradan 9'a sonra 15’e yükselmiş.
1 Kasaba, 7 Köy,,3 Çiftlik,30 Tarla,1 Zaviye (Tekke, tarikat ),4 Değirmen,813 Hane (ev),74.404 nüfustan oluşuyordu.
1.Basla Divanı
2.Çölmekçi Divanı (Çöklekçi)
3.Dānişmendlü Divanı
4.Tefen Divanı
5.Orta Divanı
6.Kızıl-bel Divanı
7.Künk Divanı
Sonradan
8.Kokurdan Divanı
9.Çatal-ağız Divanı
10.Terziler Divan
11.Abdurahman Divan
12.Çay Divan
13.Belviren Divan
14.Bakacak Divan
15.Balgur Divan
YEDİDİVAN KÖYLERİ
Perşembe (Merkez) Köyü Helküm Köyü Hisararkası Köyü ,Ayazma Köyü ,Barand k ,Basla Köy,ü Burun Köyü, Büyük-kızıl (Kızılmum) ,Çakallu Köyü ,Çölmekçi Köyü(,Çöklekçi) Çulbat k, Dānişmendlü Köyü ,Davud-çiftlik ,Demürcü Köyü ,Dirgine Köyü Emīn Çiftliği ,Emīr-‘Ìsa Köyü ,Emīrciler Köyü, Emīrşah Köyü, Çatal-ağız Köyü ,Gelik Köyü ,Helküm Köyü, Hisār-ardı Mezra ,Kaya-kaymaz Köyü, Kızıl-bel Köyü, Kokurdan Köyü, Kozan Köyü, Künk Köyü Miskine Köyü, Neclan Köyü, Orta Köyü, Tarlıca Köyü ,Tefen Köyü
HIZIR BEY İLİ (Cihet-i Kaza)
Adını Osmangazi'nin Komutanlarından Konuralp Paşa'nın emrine bağlı bir komutan olan Hızır Bey'den aldığı bilinen Kastamonu Vilayeti, Bolu Livası, HIZIR BEY İLİ kazası merkezi Devrek olarak kayıtlara geçiyor.
Sanıldığı gibi Devrek Onikidivan veya Yedidivan‘a dahil değil, ayrı bir bölge olarak yönetilen bir pozisyonda olduğu gözüküyor.
Hızırbeyili ;1 Kasaba (Devrek),48 Köy,10 Çiftlik,18 Tarla,1 Hamam,1 Cami,1 Medrese, 2.197 Hane (ev),Hasıl (nüfus) 18.799 (Muhtemelen erkekler )
1.Gerziye Divanı
2.Gerziye Divanı
3.Alp-Arslan Divanı
4.Türk-eri Divanı
5.Burgaz Divanı
6.Değirmen-özü Divanı
7.Demürcü Divanı
8.Gedüz Divanı
9.Hoca Divanı
10.Horcanus Divanı
11.İnedüğünözü Divanı
12.Kayı Divanı
13.Kilise Divanı
14.Kudlapa Divanı
15.Sabunar Divanı,
16.Yüzdutan Divanı,
17.Yahya Beyli Divanı
18.Yassı Viran Divanı
Hızırbeyili‘ye bağlı köyler :
Gündüz Köyü, Gerdeközü Köyü, Gerziye Köyü, Güneç Köyü, Güneyce Köyü ,Hardırı Köyü ,Pınar Köyü, Su Köyü ,Alp-Arslan Köyü, Arslan Köyü, Ayakluca Köyü ,Baş Köyü ,Başsız Köyü ,Bedil Köyü ,Kaya Köyü ,Çalıca Mezrası. Çatak Köyü ,Değirmenözü Köyü ,Demürcü Köyü, Dikmen Mezrası Ermeni-yolu Köyü, Gedüz Köyü, Gerdek-özü Köyü, Güneç Köyü ,Güneyce Köyü ,Hoca Köyü ,Horcanus Köyü ,Işıklu Köyü ,İnedüğünözü Köyü Kayı Köyü ,Kilise Köyü, Kiruz Köyü ,Kudlapa Köyü ,Kurt-Şeyh Mezrası Malya Köyü, Müşerref Köyü, Nakren Köyü ,Oluklar Köyü ,Tacdar Köyü ,Ulubeyli Köyü, Unusa Köyü, Uzungüney Köy ,Yahya BeyKöyü ,Yalanda Köyü, Yassı Viran Köyü ,Yellüçe Köyü ,Yılanluca köyü,Yuva Köyü ,Yürküs Köyü
BENDER EREĞLİ KAZASI
Kastamonu Eyaleti Bolu Livasına bağlı Ereğli Kazası toplam 7 divandan oluşuyor. Nefs-i Ereğlü (Ereğli ) Cihet-i kaza olarak tabir edilen Ereğli'de çiftliklerin çokluğu göze çarpıyor, (Bu çiftliklerin bazıları gayrimüslimlerin olabilir.) Ayrıca bu bölgede Ereğli'nin daha çok şehir olduğu anlaşılıyor. Zira 78 dükkanın varlığı söz konusu. Bir de, bugün adı kalan Bozhanesi var. 1 Liva (İlçe ), 28 köy, 29 Çiftlik, 1 Tarla, 1 Cami, 1 Bozhane, 78 Dekakin: (Dükkân), 222 Hane (ev), Hasıl 28.242 (Nüfus)
1.Kebe Divanı
2.Kepez Divanı
3.Kır Divanı
4.Kaymaz Divanı
5.Türkmen Divanı
6.Türkeri Divanı
Hasan Çiftlik Geçmiş Çiftlik ve Mülk Çekuci Köyü ,Demirciler Köyü ,Derecik Viranı (Köyü), Gönen çf., Mülkü Hālī-tīmārı Köyü, Halīl-Fakīh Çiftliği ,Hatīb Köyü ,İlyās Çiftliği ,Kara-Dānişmend Mescidi, Kaymaz Köyü, Kepez Köyü, Kebe Köyü ,Kır Köyü ,Kilcik Köyü ,Kilise Tarla Kozluca-viran Koçak-taş Köyü ,Mekrek Köyü ,Seküler Köyü, Soğanlı Köyü ,Türkmen Köyü ,Türkeri Köyü ,Yalu Köyü
Hayati Yılmaz ile
Zonguldak Tarih
