KAÇAK ŞEHiR

Liman çevresinde kaçak yapılar yıkılacaktı.

Ilk Çekekleri yıktıktan sonra Vali Bey`in açıklamaları doğrultusunda sandıldı ki ,sırada Zonguldak Maden Mühendisleri Odası Lokali var,

Aslında bugün Maden Mühendisleri odası Lokali olarak kulanılan binanın yapımı 1906`da başlamış,1907`de de faaliyete geçmişti.

Zonguldak`da kömürün bulunması ile şehir merkezi alanında bir çok bina yapılıyor.Genelde bu binalar maden ocaklarından çıkan kömürün limana taşınması sevkiyatı,yüklemesi gibi işlemelerin yapıldığı binlardır.

O zamanlar köy niteliğinde olan şehre her şirket “istediği yere” bina kurmuştur.

Rumi takvime göre 1293 yılına denk geldiğinden Osmanlı tarihinde 93 Harbi olarak bilinir.Oysa tarihler 1878 yılını göstermektedir.Rusya Osmanlıyı büyük yenilgiye uğrattı.Bu sırada Fransız ve Ingiliz şirketleri Zonguldak`ta daha da güçlenerek kömür havzalarında ki hakimiyeti artırdı.

Osmanlı güçsüzleştikce emperyal devletler adeta bir elmanın içine giren kurt gibi faaliyetler yürütüyorlardı.

Işte bu tarihten sonra Fransızlar kömürü daha hızlı gemilere yüklemek için;bugün 100.Yıl Bahcesi‘nde bulunan iskeleye bir sistem kurdular.

Chargement rapide (hızlı yükleme)dedikleri bu iskelenin idaresini sağlamak amacı ile de 1906 yılında yine bugün Maden Mühendisleri Lokali olan bu binayı inşaa etmeye başladılar.1907 yılında faaliyete geçen bina 1936 yılına kadar Fransızların elinde bulundu.(Bina Maden Mühendisleri Cemiyetine 1966`da kiralandı,daha sonra ek yapıldı.)

Ingilizler şehre demiryolu inşaa etmişlerdi,Fransızlar ise binaları yapıyorlardı.

Bu binalar zamanının ilk beton binalarıdır.

Böylelikle şehir tek cadde üzerinde kömür vagonlarının geçtiği Mecburiyet Caddesi`nde kuruldu.(Zonguldak‘ta tek cadde olduğundan bu caddeye Mecburiyet Caddesi`de denir)

Maden Mühendisleri Lokali yıkılma söylentisi yayılınca,ben de bir kaç hafta önce bir yazı kaleme almıştım.Sizlere binanın tarihi ve 3194 Sayılı imar Kanun`nundan bahsedecektim.Fakat bir başka araştırmam ön plana çıktığı için yayınlanmasını erteledim.Bu yazıyı yazdıktan bir kaç hafta geçti ki,yazıyı tekrar yayınlama düşüncesiyle haraket edince,Binanın yıkılmayacağını öğrendim.

O zaman sorun yoktu fakat madem böyle bir karar alındı.Bende yazıyı yazmış bulundum, o zaman bu yazıyi “ironi” olarak düzenleyebilirim.

Vali Bey ilk tavrına ve beyanatlarına bakılınca devam etseydi "kimsenin gözünün yasina bakmayacağız"demişti.Bende gayet emin gördüm kendisini.Açıkcası bu kadar kısa zamanda duracağını düsünmemiştim.

Ama bir yerde duracaktı.Zira Zonguldak`ta kanunlarla haraket edeyim derken,işin boyutu nerelere gelecekti kendi bile şasacaktı.

O zaman  gelin bir ironi yapalım ve Zonguldak`da kanunlara uyulduğu zaman ortaya nasıl bir Zonguldak çıkıyor görelim.

Ben Zonguldak`a geldiğimde en çok sevdiğim şey limanda bir çay içmek..Malesef Limanda ki cafeler yıkılacaktı.Hiç birinin ruhsatı yok.Bir tek Camlı Köşk`ün ruhsatı var diye duydugu.O da golf sahası ruhsatı ise hiç saşmam.

Kızıma Zonguldak`ı sevdirmemde ki en büyük pay,Zonguldak Soslu Kebap...Hele birde,Kozlu yolunda (ismini vermeyeyim) bir kebapcı dükkanında yenilirse...Burası ve yanında ki binlar da yıkıldı bilin

iRONi Yapiyoruz tabi;terminalin karşısında ki bina`da gitti bilin.

Bitti mi ? 

Bitmedi.

Eğer maksat kanunları uygulamak ise bitmemesi gerekecek.Mamafih Zonguldak Emniyet Müdürlüğü binası da dahil Site,Incivez komple yıkması gerek.Zira tapusu olsun olmasın bu bölgenin tamamı dibe çökme tehlikesi olduğu gibi heyelan bölgeside aynı zamanda.

Kısacasi Devlet Hastahanesi de gitti.

Bitti mi ?

Bitmedi.

Inagzı, Kilimli,Kozlu sırtlarında ki  tüm binalar yıkması gerekecek.Zira Zonguldak`ın Karadeniz‘e bakan tüm yerleşkeleri heyelan bölgesidir.Bu kurula uyan bir tek Çatalagzı var.

Çatalagzı tepeleri heyelan bölgesi nedeni ile yapılaşmadı.Bu nedenle Çatalağzı`nda konut sorunu hat safadadır.Velhasıl,aynı toprak yapısının Kilimli 202 evler ve Hasırarkası`da  (binalarin yapıldığı alanda) ayni zemin söz konusu.Dönemin belediye başkanları buraya konutları yığmıştır.Toprağı uygunsuz olan yere yapılan yapılar bugün Kilimli`yi ilçe yapmıştır.Zira 1970 yıllarında Çatalagzı nüfusu Kilimli`den fazla olmasına ramen kanunlara uyduğu için Çatalagzı nüfus olarak oldukca geri kalmıştır.

Ama Catalağzı`nda 2002 yılından itibaren projesi hazırlanan santraller için aynı şeyi söyleyemiyeceğim zira Santral alanları yine ruhsatsız satın alınan topraklardır.Bugün taposu bir şekilde verilmiş ise de bana göre tabu da kaçak tabudur.Dere yatağına yapılmış, hem de 1974 Zonguldak Metrobirliği tarafından hazırlanan imar planına göre sosyal tesis alanıdır.

Yani santraller de kaçaktır.

Çatalağzı`nda yine Göcükaltı denilen yer var.Manzarası On numara Beş yıldız.Ama adı üstünde Göcükaltı.Eğer burası Kilimli,Inağzı yada Kozlu yolunun üstünde bir yer olsaydı inanın burası şuan icinde akıllı mutfakların,yerden isıtmalı binaların bulunduğu yerdi.Böyle konusuyorum ama yarin hemen istimlak yapmayın.Yapar mi yaparlar vallaha.

Öyle ya! Buranın Incivez‘den ne farkı var ? Geçenlerde Kozlu Yoluna toprak,kaya çöktü biliyorsunuz.

Ben zemin uzmanı değilim ama danıştığım mühendislerin bana söylediğine göre Karadeniz`in nemli havası olması ve kayalık gibi gözüksede bu bölgenin kendine has bir yapısı olduğu yönünde.Geçtiğimiz günlerde Zonguldak -Kozlu yolunda büyük bir toprak kayması oldu.Taş,kaya büyük bir yığın yola çöktü.Neyse ki can kaybı yaşanmadı ama olası bir can kaybında ölecek insanların miktarına göre Zonguldak`ın gündemi birden değişebilirdi.Zonguldak zaten toprak yapısı olarak özel bir bölge olduğu için buraya havza deniliyor.Havza olduğu için de kapanan maden ocaklarından dolayı dibe doğru çökme tehlikesi var.Ontemmuz Mahallesi evleri bu nedenle sürekli çatlar.

Kömürün burada meydana gelmesi tesadüf değil.Biliyosunuz kömürün oluşması için toprak yapısının haraketli olması gerekiyor.Bu da demektir ki Zonguldak`ın toprak yapısı bir çok aşamadan geçerek oluşmuştur.

Zonguldak`ta öyle binalar var ki mesela,genelde maden ocakları  olan Gelik,Karadon,Kilimli,Kozlu,Dilaver Asma`da zamanında TTK arazisi üzerine yerleşmeleri için iscilere göz yumulmuş.Toprak yapısına bakmadan bina yapan kişiler yıllardır burada oturmakta.Devlet işciyi köylerinden çekebilmek adına yapmış bu uygulamayı.Lojmanın yetmediği yıllarda alınmış karar.Kaçak ocaklarda bu araziler üzerinde açıldı ya zaten.

Valiliğin bu binalarıda yıkması gerekeçekti.

Zonguldak`ın AVM ve büyük otelerinden biri,yine kaçak ocaklardan elde edilen gelirle yapılan bir binadır.Tapusu var yada yok bilemem.Zamanında TTK zarar ederken bu ocak sahipleri her nasıl oluyorsa zengin olmuş,Kozlu yoluna AVM ve büyük bir otel yapmıştır.Yani burası da bir şekilde kaçaktır.

Vali Zonguldak`a tayin edilirken bu şehrin “kaçak şehir” olduğunu sanırım bilmeden geldi ve kolları sıvadı."Işin ucu nereye kime,varırsa gidilecek" beyanatı verdi.Fakat Zonguldak denince işler teoride gözüktüğü gibi durmadığını ya anladı yada bir çok kişinin göz yaşına baktı.

Çekekler yıkıldığı ile kaldı.

Ben size;hazır gündeme gelmişken bir ironi yapayım dedim.Eğer doğrularla,kanunlarla haraket edilirse,geçmişte kanunsuz ve kıyak geçilerek verilen tapularda katılırsa,bu işin sonunun nereye gideceğini göstermek istedim. 

Burası öyle Başakşehir degil ki  KAÇAK ŞEHiR

Hayati YILMAZ