iNÖNÜ’NüN MADEN POLiTiKASI

Zonguldak 7 Hususi -

Maden ocaklarının fenni hayatına taalluk eden mühim bir ihtiyaç temas etmek istiyorum.Cumhuriyet dönemine kadar kömür havzasında fen kontrolü hiç yok denecek bir halde koskoca maden mıntıkasının fen idaresi tek bir mühendisin elindeydi.Halbuki Cumhuriyetten sonra Havzaya verilen ehemmiyet nispetinde havzanın fen cihazına da yüksek değer ve yer verilmiş, gerek havza merkezinde gerek Ekonomi Bakanlığının genel madenler idaresinde kuvvetli bir fen teşkilatı,vücutta getirilmiştir.Bu güzide maden imalatı fen bakımından  çok ilerlemiş ve o nispette ilme ve tekniğe dayanan isletme ile kömür istihsalätı yükselmiştir.

Madenlerde fen bakımından gösterilen, bu nurlu varlık ile beraber henüz mühim bir nokta ve çok lüzumlu bir esas ihmal edilmiş bir vaziyettedir.Bu da madenlerin fen şartlarına göre işletme yollarını gösterir bir talimatname yapıldığı gün maden işletmeciliğinin tekemmülüne doğru başlıca mühim bir eksiğin tamamlanmış olacağı tabiidir.Her maden ocağının vaziyetine,kömür damarlarının muhtelif işletme şekillerine ,maden işçiliğinin arz ettiği her türlü çalışma şartlarına göre alınacak tedbirleri ve takip edilecek usulleri gösteren bir talimatnameye hakikaten kati bir ihtiyaç vardır.

iŞÇi HAKLARI 

Böyle bir talimatname yapıldığı gün,ocakların ayrı ayrı içinde bulundukları maddi ve hayali şartlar ve hususiyetler göz önüne alınarak maden işletmecilerinin müspet ve müstakar fen ve teknik esaslarına dayanan muntazam bir kontrol altında vereyani temin ve bilhassa işçilerin hayat ve içtimai haklarının hudutları sarih olarak tayin edilmiş olacak ve bütün maden havzasında ocakların hususiyetlerine veya müşterek vaziyetlerine göre tespit edilmiş olan fen esaslarına istinaden mütekamil isletme hayati tesis edilmiş ve bu suretle madenler tam bir disiplin altına alınmıştır.

Artık o zaman her hangi bir maden ocağında vuku bulan bir kazanın fenni ihmal yüzünden mi,yoksa hangi sebepten nes`t ettiği meselesinin taktiri bir mühendisin indi ve şahsi mütelea ve rey`ine bırakılmayarak muayene esaslara ve sistemlere göre de sebepler aydınlatılmış ve meçhuliyetten sıyrılmış olacaktır.

Uzun zaman madenlerde ve maden havzası Genel Müdürlüğüne bulunmuş ve havzada fen bakımından bir çok esaslar kurmaya muvaffak olmuş bulunan mühendis Bekir vehbi Ergener ve resit Osman Gencer gibi kıymetli unsurları maden işlerinin basında toplayan Ekonomi Bakanlığının bu temennileri ehemmiyetle dikkate alarak maden fen hey`etinin biran evvel havzanın fenni isletme rehberini teşkil edecek bir ana talimatname yapılmasını temin edeceğine kani buluyoruz.