1961`DE ZONGULDAK EYALET BAŞKENTi OLACAKTI.
Hüriyet gazetesi`nin 2 Ocak 1961 tarihli haberine göre;
Ülke 11 bölgeye ayrılacak,Zonguldak bölge Başkenti olacaktı.
Türkiye,21 Haziran 1941 yılında 7 bölgeye ayrılmıştı.Ülke bölgeye ayrılırken,deniz kıyılarında olan 4 bölge;Karadeniz,Ege,Akdeniz ve Marmara isimleri ile denizlerin isimlerini almıştır.3 bölge de Anadolu`da ki konumlarına göre;Iç Anadolu,Doğu Anadolu ve Güney Anadolu şeklinde adlandırılmıştı.
Uzmanların itina ile çalışmaları sonucunda iklim,doğal bitki örtüsü,tarımsal vb.gibi özeliklerine göre sınırlar belirlenmişti.Ayrıca 7 bölge de kendi içinde 21 bölgeye ayrılıyordu.Dogu karadeniz,Orta karadeniz,Batı Karadeniz gibi.
1961 de 11 bölge icin çalışma başlatıldı.
196o yılında darbe olmuş,darbe yönetimi sırasında Bayindırlık ve iskan Bakanlığı bir çalışma yapıyor.Bayindirlik Bakanligi,Türkiye ekonomik atılımı yapmak için bölgelerin sosyal ekonomik yapısını da dikkate alarak 11 farklı bölge ayırma için çalışmaları bitirme noktasına getiri.
Bu calismaya göre;Çukurova, pamuk yetiştiriciliğin olduğu bölge Adana merkezli ayri bir bölge olacaktı...Turizm konusunda atılım gerçekleştirmek için Antalya ayrı bir bölgenin başkenti yapacaklardı...
Orta Anadolu`nun merkezi Ankara olmasına ramen Konya`da Orta Anadolu`nun güney kısmında başka bölge merkezi konumuna getirilecekti.Marmara`nın istanbul`du fakat Çatalca`dan sonra da ayrı bir bölge yapılacaktı.Bu bölgenin merkezi de Tekirdağ yada Edirne olacaktı.
Doğu’da Erzurum, bölge merkezi,Malatya yada Diyarbakır ise G.Anadolu`nun merkezi olacaktı.
Bu çalışma aslında Toprak Reformu,Sanayi Reformu,Turizm reformu,Tarım ve Hayvancılık Reformuydu ve Yeralltı kaynakları reformu anlamına geliyordu.
Yeşil Irmak ve Kızıl Irmak arası ayrı bir bölgede yer alacaktı.
Batı Karadeniz eyalet, baskenti de Zonguldak olarak belirlendi.
Ege`nin merkezi Izmir.Turizm merkezi de Antalya oluyordu.
Kısaca ekonomiye dayalı 11 eyalet ve 11 başkent belirlenmişti.
Batı Karadeniz`in o yıllarda bölgenin en yüksek ekonomisine sahip Zonguldak`da eyalet başkenti yapılacaktı.
Hüriyet gazetesi`nde“çalışmaların tamamlanmak üzere olduğu” yazılmasına ramen bu düşünceden vaz geçildiği gözüküyor.
Böyle bir adım atıp vazgeçmenin nedeni hakında ise hiç bir bilgi yok.
1970`li yıllardan itibaren giderek düşüşe geçen Zonguldak ekonomisi günümüzde oldukca gerilemiştir.O gün bu uygulama yürürlüğe girseydi şuan bambaşka bir Zonguldak`tan bahsediyor olacaktık.
1960 Ihtilalini yapan ordu tam bir bütünlük icinde değildi.Içlerinde radikaller de vardı daha ılıman“biran önce demokrasiye geçilmesini isteyenlerde“mevcuttu.Ordu içinde Talat Aydemir`in başını çektiği radikaller grubunun ikinci darbe girişimi haraketi geldi.1960 darbesini yapanlar iki grup olarak ayrılmıştı.Birinci grup biran önce seçimlere gidilmesini savunurken ikinci grup en az 4 yıl askeri yönetimin ülkenin başında olması gerektiğini savunuyordu.Bu sebep ile ikinci gruptan bir çok asker emekliye sevk edildi...Radikallerin 147 Ünüversite öğretim görevlisini görevden uzaklaştırmak için baskı yapıldı.Bir çoğu istifa etti...Fakat Talat Aydemir`in başını çektiği Albaylar Komitesi başarısız darbe girişimi gerçekleştirdi.Talat Aydemir kendi isteği ile darbe girişimini durdurdu.Temmuz 1961`de yeni anayasa devreye girdi.Secimler yapıldı.Kurulan hükümet Türkiye`de ilk defa koalisyon hükümeti ile tanışmasına neden oldu..CHP ve AP`nin oluşturduğu koalisyon da Af tartışmaları gölgegesinde geçti.1962`de Inönü`nün istifası ile 24.Hükümet iktidari sona erdi..2 Ocak 1961 yılında yani “haber yayınladığında“ darbe yönetimi vardı.Fakat 1961 sonlarına gelindiğinde Ülkede tekrar seçim yapılarak CHP-AP koalisyon hükümeti kuruldu.1965-1971 arasi Demirel hükümeti derken; Türkiye bundan sonra daha şiddetli siyasi olayalara doğru giden bir Türkiye olacaktı.
Proje unutuldu gitti.
Ülke bu tarihlerde,siyasi olaylara maruz kalarak,sağ,sol kavgaları ile uğraşmaya başlıyor.Proje`de sadece gazete küpüründe kalıyor.
2018`e geldigimiz günleri düşünürsek günümüze kadar sadece Turizm alaninda gelişmeler yasandığını görürüz.Bugün bunun mükafatını alıyoruz fakat toprak reformu başta olmak üzere Tarım ve Havancılık,üretim reformuna ne kadar ihtiyacamız olduğunu hepimiz biliyoruz.
Hayati YILMAZ
