1300 YILINA KADAR ZONGULDAK`TA YER ADLARI
1590 yılında çizilen 1601 yılında yayınlanan Eski Anadolu Şehirleri haritasında ,Zonguldak bölgesi Mariandyni olarak geçiyor.Ereğli ile Filyos Çayı üzerinde yasayan halka da Caucones halkı yasamakta
Bu isimler Roma imparatorluğu ve Bizans`in bölgede hakim oluncaya kadar geçerli isimler.
Osmanlı döneminden önce kısa bir dönem Selçuklular tarafından yönetilen bu bölgede, ilk yerleşimler Trakyalılar tarafından yapılmış.Daha sonra helen ve Roma dönemine kadar çeşitli kavimlerin yerleşkesi olmuş.
Türklerin yerleşmesinden önceki bölgeyi gösteren haritada Sakarya nehri ve Filyos Çayı arasında 12 yerleşim yeri ve 5 nehir bulunuyor.
Genelikle eski antik şahsiyetlerin isimlerinden oluşuyor.
Bu yerleşim yerler söyle;
1) DİAPOLİS, haritada yeri Alaplı Irmağı`ndan sonra gözükse de,Diapolis eski Akçakoca isimlerindendir.
2) CALES,
- MÖ 334-325: I. Calas , Elimiotisli Harpalus'un oğlu .veya
Kalais adından geliyor. Yunan Mitolojisinde Boreas ve eşi Oreithyia'nın oğludur. Diğer ikiz oğlunun ismi Zetes.
Ne tesadüf ki,bölgemizde kurulan Eren Enerji Santrali`n kısaltması da Zetes`dir.
Heraklia tarafından öldürüldükleri söylenir.
Bugün Cales ,Alaplı`dır.
Calas veya Callas ( Yunanca Κάλας veya Κάλλας ; MÖ 4. yy'da yaşadı) eski bir Yunan , Elimiotis'li Harpalus'un oğlu ve Asya kralı Antigonus'un ilk kuzeniydi .Frikya Satraplığı idi.Makedonya işkalinde ise Makedon Satraplığı idi
3) COLONE adında bir yerleşim yeri var. Bugün Ereğli /Gülüç Irmağı`nın tam ağzında yer alıyor.
Gülüç Irmağı`nın eski antik adı ise "Lycus" olarak gösterilmiş
Haritada bu nehre, "Cales Flu gui,cactus diodoro" diye yazılmış.Sanırım "Caktüs Diadoro" adında bir kişiden bahsediyor.
4) ACERRUSYA ve HERAKLiA (Ereğli ve Baba burnu) bababurnu ve Ereğli arasında bir göl bulunuyor .Fakat bu haritada bir kaç hata var.
Mesela aynı zamanda Baba burnu açığında bir ada gösteriliyor ve bu adaya "Apollonia" denmiş. "Apollonia" bugün Kefken Adası`nın antik ismidir. Kefken,Sakarya kıyılarında yer alır ve bu ada Ereğli`ye yaklaşık 100 km gerisindedir.
5) METROUM, Köseağzı`nın antik ismi.Bugün bababurnu ile Kandilli arası bölge.
Buraya dökülen ırmağa ise "Metroum Irmağı" denmiş.
6)POFİDİUM (Poseideion) Kandilli veya Armutçuk`ta yine antik bir yerleşim yeri bulunuyor.
7)TYNDARİDES; (Tyndarida) .Armutçuk ile Kireçlik arasında bir mesafeye denk geliyor-
8)NYMPHAUM ; Nymphaion Mitolojiye göre kutsadıkları anıtlara verdikleri isim. Çavuşağzı Sahil
9) SANDARACA ,Zonguldak`in en eski ve en bilinen isimlerindendir.
Zonguldak`a dökülen Üzülmez deresine de bu haritada Callicherus ismi veriliyor.(daha önce yazmıştık)
10) CRİNİDES,Kilimli`nin antik adıdır.Pınar anlamına geliyor.
11. PSYLLA et PSYLLİUM ;Çatalağzı`nın eski adları.
12) TiOS ve Billaos ;Tios Antik Filyos Billaos ise Filyos Çayı`nin antik isimlerindendir.
Harita
1527 ile 1598 arasında yaşamış Abraham Ortelius`a ait
Caucones (kakokonlar): Caucones adının ses bilgisi, bunların Kafkas Dağları'nda ortaya çıktığının kanıtı olabilir . bir zamanlar Heraclea Pontica'dan (bugünkü Karadeniz Ereğli ) Parthenios Nehri üzerindeki Teion'daki Carambis burnuna kadar güney Karadeniz kıyısında yaşayan Caucones'in muhtemel Homeros coğrafyası olduğunu bildirmiştir
Bithynialılar :Mysialılar olarak bilindiği
Mariandyni ( Μαριανδυνοί veya Μαρυανδυνοί), Bithynia'nın kuzey doğusunda eski bir kabileydi . Ülkelerinin adı Mariandynia (Μαριανδυνία, Byzantium'lu Stephanus sv) ve Pliny [1] kıyılarında bir Sinus Mariandynus'tan ("Mariandynian Körfezi") söz eder. Yunan mitleri , varsayılan kahramanları olarak Mariandynus'a sahiptir .
Mariandyni, Thyni veya Bithyni adlı başka bir kabilenin işgal ettiği bölgenin doğusunda, Sangarius ve Billaeus nehirleri arasındaki bölgede yaşıyordu . [2] Caryandalı Scylax'a göre Sangarius kadar batıya uzanmıyorlardı, çünkü ona göre Hypius nehri Bithyni ve Mariandyni arasındaki sınırı oluşturuyordu.
Antik ka, Mariandynilerin Bithynialıların bir kolu olduğuna dair bir inancı ifade eder ki bu, Mariandyni'yi Trakyalılardan veya Küçük Asya'daki Thyni'den açıkça ayıran Herodot'un ifadesi ile pek bağdaşmayan bir inançtır . Başka bir yerde Strabon, Mariandyni'nin Paphlagonialılar olduğunu belirtir .
Herodot tarafından sağlanan açıklamalar, Pers ordusunda Bithyni'den oldukça farklı göründüklerini ve zırhlarının Bithyni'ninkinden oldukça farklı olan Paphlagonyalıların zırhına benzediğini gösteriyor.
Kendi topraklarındaki başlıca şehir , sakinleri Mariandyni'yi bir süre için Girit Mnoae'sine veya Tesalya Penestae'sine benzer bir kölelik durumuna indiren Heraclea Pontica idi . Modern araştırmacı John Hind'e göre,
"...Mariandyni başlangıçta bazı kıyı bölgelerini [Herakleot kolonistlerine] oldukça barışçıl bir şekilde devretmiş olabilir, çünkü... Mariandyni, dağıtılamayacakları ya da yurt dışına satılamayacakları bir kollektif serflik biçimine girdiler. ya da Herakleotlar tarafından "sahip oldukları her şeyden korunma"nın bir sonucu olarak yavaş yavaş bu duruma inmiş olabilir... bağımlı bir halk olarak köyler,filodaki kürekçiler olarak da izlenime tabidir."
5. yüzyılın başlarında, doğrudan Lidya kralı Kroisos'a haraç ödeyen ve Heraklea ile savaşta olan bağımsız bir halk gibi görünüyorlar.Pers imparatorluğunun bölünmesinde üçüncü Pers satraplığının bir parçasını oluşturdular .
