Uzun yıllardır Zonguldak`ta hem resmi kurumların kayıtlarında hem de araştırmacılar tarafından kullanılan bu fotoğraf aslında yanlış kullanılıyor.
Fotoğraf Zonguldak Osmanlı Bankası binası olarak gösteriliyor oysa merdiven başındaki tabela öyle demiyor.
Fotoğrafı ilk büyüttüğümde zaten bu binanın Osmanlı Bankası binası olmadığını anlamıştım. Bulanıkta olsa tabelada başka bir şey yazdığını fark ettim. Bu bulanık yazıları araştırdım. Benzer bir banka olarak İttibar-ı Milli Bankası olabileceğini düşündüm. Yine derin bir araştırma sonucunda bu bankanın 1917`´de kurulduğu ve Zonguldak ile bağının olmadığını gördüm. 1927`de iş bankası ile birleşen bu bankanın şubeleri Adana’ Batum, Aydın, İstanbul, İzmir ve Bursa, Ankara`da bulunuyor. Faaliyet alanı ise Anadolu'da çiftçiye kredi sağlamak ve bazı işletmeler...Ama bu işletmelerde kömür madenleri yoktu.
Bakır madeni, kibrit sanayi pamuk gibi alanları işletmekte.
Bulanık olan bu yazıları daha net okumak için Fotoğrafı yüksek çözünürlüğe aldım. Biraz zor oldu ama sonunda tabelasında tam olarak ne yazdığı ortaya çıktı. Bu bir banka bile değil.
Merdiven başındaki tabelada ;
"İTTİHAD-İ MİLLİ
Türk Sigorta Şirketi
İstanbul Ünyon -Han,Galata"
yazmakta...
1918`de kurulan "İlk Emeklilik Sigorta Şirketi" diyebiliriz.O halde bu fotoğrafın Zonguldak`ta çekildiği de şüpheli. İstanbul merkezli bu şirketin Zonguldak'ta şubesi olabileceğini sanmıyorum. Ama yine de kayıtta Zonguldak yazmakta.Tabelada çok ufak okunmayan bir yazı daha var ve bunun Zonguldak yazısı olup olmaması konusunda netlik kazandıramadım.
Bir kişinin yapabileceği bir hata tarihsel olarak düzeltmek gerçekten zor. Bir kişi ortaya bir şey atıyor ve bu yıllarca kafalara kazınıyor. O yüzden hem yazılanlara hem de fotoğraflara hep içten içe şüphe ile yaklaşırım. Tarihsel bir domino taşı kuvveti ile aynı hataya düşmeyeyim diye.Şu fotoğraf için 3 tez yazısı 3-4 tanede gazete arşivini okumak zorunda kaldım.Neyse bu sayede hiç adını duymadığımız şirketlerin tarihini de okumuşve öğrenmiş oldum.Ve en önemlisi araştırdığın konunda sonuca varmak.
Hayati YILMAZ