Tarih öncesi çağların başlangıcı olarak kabul edilen Paleolitik çağ, MÖ. 1 milyon yıl ile MÖ 12.000 yıl arasında kalan bölümde gerçekleşiyor. İnsan ırkının evrilmesi de bu çağda meydana geliyor. Genel bakış ; İlk modern insan olan Homo sapiensler, evrim teorisine göre 200.000- 300.000 yıl önce ilk insansı (hominid) atalarından evrilmişlerdir. Yaklaşık 50.000 yıl önce dil yeteneği geliştirmişlerdir. İlk modern insanlar yaklaşık 70.000-100.000 önce Afrika'yı terk etmeye başlamışlardır.
Evrim teorisinin kısa özeti bu.
Peki ilk insanlar Batı Karadeniz’e ne zaman gelmiştir ?
Yapılan arkeoloji kazılarda ilk bulgular MÖ 2500 yıllarına ait. Ereğli İnönü mağarası araştırmaları sırasında bulunan çanak çömleklerin en geç Erken Tunç Çağı ile ilişkilendirildi. Batı Karadeniz'de Paleolitik çağına ait herhangi bulgu şu ana kadar rastlanmadı. Fakat Sakarya ve Kocaeli de yapılan kazılarda Paleolitik çağına ait bulgular var. Bu kadar yakın mesafe olmasına rağmen insanoğlu neden Batı Karadeniz`i seçmemişti ?
İşte burada bir iddia daha var.
Yaptığım araştırmalar ışığında hazırladığım haritada görüldüğü gibi ; Paleolitik Çağlarda Karadeniz'in sınırı bugünkünden 20 km ila 28 km daha ileride olduğu, artık bilinen bir gerçek. Bu , o kadar daha Filyos vadisi demek. Neredeyse Filyos- Gökçebey mesafesi kadar denize doğru kara parçası. 28 km ve şu anki deniz seviyesinden 150 metre ila 200 metre daha aşağı doğru giden bir yamaç... 28 km mesafeye bakıldığında 150 metre aslında çok dik olmayan bir ova olabileceği akla getiriyor.
MÖ 12 bin ila MÖ. 5000 yılları arasında buzulların erimesi ile Deniz seviyesinin yükseldiği Karadeniz'in Dinyeper, Dinyester ve Don Nehri ile Karadeniz’e taşındığı düşünülüyor. Aynı zamanda Atlantik okyanusundan Akdeniz'e , Ege'ye ve Marmara'ya taşınan sular, İstanbul Boğazının açılmasına neden olduğu; bu sebep ile 150 metre aşağıda olan Karadeniz Gölünü tuzlu su ile doldurduğu ve bugünkü deniz seviyesine çıkarttığı düşüncelerini ileri atan bilim adamları var. ‘Bildiğiniz Nuh Tufanı Efsanesi olayı. )
Hatta ilk zamanlar daha iç bölgelere kadar deniz yükselmiş, suların Gökçebey'e kadar geldiği düşünülüyor. (Gökçebey ile Filyos arası rakım sadece 30-40 metre )
Şöyle düşünün ! Bugün Hazar Denizi , deniz seviyesinden 22 metre aşağıda. Bakü ise rakımı 20 metre ila 30 metre. Eğer Hazar denizinin okyanusa bağlantısı açılsa ; bugün Bakü'nün bir çok alanı sulara gömülürdü. Ama Karadeniz'de olan , Hazar Denizinde olmadı.
Bu bilgiler ışığında biraz ironi yaparsak ; eğer bu yükselme olmasaydı ; bugün Zonguldak Limanı'ndan denize doğru 28 km ileriye doğru ve 150 metre meyil alarak gidebilirdik. Belki de şehir bu alanda kurulacaktı. Bu şu an Kilimli tepesinden aşağı doğru, Filyos'a kadar inmek gibi bir şey. Yani dalganın vurduğu yer, 28 km daha açıkta olacaktı.
İşte bu savlar bir iddiayı daha doğuruyor.
Paleolitik Çağlarda İlk insanların aslında Batı Karadeniz'de arkeolojik kazılarda varlığının bulunmaması , bu çağda yerleşim yerinin şu an denizin dibinde kalmış olmasını düşündürüyor. MÖ 5000 yıllarından sonra da insanların daha iç taraflara kaçtığı ve mağaralarda kalıntı bıraktıkları düşünülüyor.
Bölgemizde genelde su mağaraları var. Buna rağmen Çayır mağarasında ilk insan kalıntılarına rastlanır. Ayrıca en çok rastlanan yerler arasında Ereğli İnönü mağaraları ve Karabük-Yenice ilçesi sınırları içinde bulunan Kele-
men Mağarası ve Kastamonu, Cide-Şenpazar yüzey araştırmalarında Okçular Kale İni, Derebağ Köy ve Kılıçlı mağaralarında ele geçirilen Kalkolitik Çağ
çanak çömleği, Batı Karadeniz Bölgesinin bu dönemde sanılanın aksine, yoğun
bir iskana sahne olduğuna işaret etmektedir.
Görüldüğü gibi Zonguldak’ta insan evrimi gerçekleşmediği, insanın evrim geçirmeye başlamasından binlerce yıl sonra bu topraklara insan varlığının uzandığı anlaşılıyor. Batı Karadeniz’de ilk insan varlığı ancak bundan 8 bin yıl öncesine dayanıyor.
Hayati Yılmaz ile
Zonguldak Tarih