TÜRKİYE CUMHURİYETİ`Nİ KALKINDIRAN KÜÇÜK BİR KASABA

Çatalağzı`nda 1936 yılında yapımı tamamlanan "çift taraflı" TCDD Lojmanların bu muhteşem görüntüsü hakkında bir şeyler yazmak vacip oldu.

Bugün Çatalağzı Pazar Yeri olarak bilinen beton alan daha önce ağaçlık ve toprak zemindi. Fotoğrafta da görülüyor ki; lojman yapımı sırasında, kanalizasyonlar yapılmış ve istikameti Kara Dere olmuş.

Bugün bodrum katları toprak altında olduğuna bakılırsa, Çatalağzı`nda bu alan en az 2 metre yükseltilmiş.Önceden bataklık olan bu alanı düzleştirmek için de ,Hayrettin Mahallesi ile Keller Mahallesi olarak bilinen sokakların girişinden,(bizim evin hemen arka tarafı), Hacıoğlu Mahallesi`nden ve Kilimli tüneli ağzından alınan devasa büyüklükte alınan toprak olmuş.TCDD lojmanları Zonguldak`ın da ilk beton binaları aynı zamanda. 

Çatalağzı aynı zamanda merkez istasyonlarından biri olduğu için ve Karabük`ten sonra tek Depo Müdürlüğü yapılacağı yerdir.Buna göre bina sayısı her yerden daha fazla yapılmıştır.Bu yüzden demiryolu ailelerin yerleştiği önemli merkezdir.

Yine aynı sebepten dolayı Demirspor Kulübü`nün kurulduğu yerdir.Lojmanlarda oturanlar genelde dışarıdan gelen demiryolu memurlarıdır.O yüzden, lojman sakinlerinin önemli bir kısmı tayinleri çıktıkça, beldeyi terk etmiştir.

Trende çalışan memur ve işçi sınıfı ise beldeden ev satın alarak buraya yerleşmişlerdir.1970`li yıllara kadar, TCDD Çatalağzı lojmanların bahçeleri adeta cennet bahçeleri gibidir.

Bu binaların etrafı rengarenk çiçekler ve gül bahçesiydi. Çatalağzı kaldırımları hanımeli kokardı..Toprağa fasulye,mısır,soğan ekmek yerine bahçe düzenlemesi yapılır, kokulu bitkiler caddeyi adeta esans kokuları yayardı.Bu lojman sakinleri bahçe süslemesinde adeta bir biri ile yarışırdı.

Geldikleri yerden ,getirdikleri kültürler ile Çatalağzı`nın yerli halkı ile kaynaşması sonucunda beldenin kültürünü önemli derecede artırmışlardır. Çatalağzı`nda doğup büyüyenlerin anılarında mutlaka bu lojmanlarda oturan çocukluk arkadaşları vardır.
Dönemin tek aile bahçesi, Çatalağzı Gar`ın hemen yanında bulunan demiryolu bahçesidir. Vatandaşlar bu bahçeye oldukça rağbet gösterirdi.Benim çocukluğum da ise henüz evlerde televizyon yok iken tek siyah beyaz televizyon burada bulunmaktaydı. Akşamları bu yüzden adeta sinema salonu gibiydi. Çatalağzı, hem demiryolu ile ilk kömürün buradan sevkıyatı hem de yıllara dayanan sanayide kullanılan kömürün yollandığı istasyon olması,Türkiye`nin o yıllarda en önemli santrali`nin burada kurulması, sadece Zonguldak`ın değil Türkiye`nin de gelişmesinde çok önemli bir yere sahip olmuştur.
Hayati YILMAZ ile

Zonguldak Tarih