(Tavşancıl Otu )
Karadeniz bölgesinde oldukça sık yetişen bu bitki, Melek Otu , Tavşancıl, Yaban otu olarak adlandırılır.
Bu ot, aslında Karadeniz Ereğli (Heraklia) Herkül Efsanesinde geçen bir ot. Efsaneye göre ; Cehenemağzı Mağarası'nda Hades adında Yeraltı tanrısı yaşamaktadır. Hades'in canavar üç başlı köpeğini Herkül yer yüzüne çıkartmak zorundadır.
Zeus'un Herkül‘e kestiği 12.ceza olarak, bu köpeği yer yüzüne çıkardığında ,ağzından akan salyalar toprağa düşer ve bu zehirli bitki yeşerir. Bu çiçeğin zaten literatürdeki adı ‘Heracleum Çiçeği‘ olarak geçer. İsviçreli Botanikçi Carl Linnaeus bu hikayeye dayanarak 1753'te bu çiçeğin adına "Heracleum Çiçeği" demiş ve Botanik biliminde adı bu şekilde adlandırılmış.
Mitolojik kahramana atıfta bulunan Carl Linnaeus Antik Yunanca Efsanesi 'nin Herkül‘ün 12. emrini yerine getirdiği hikayesinde ,bu çiçeğin Zonguldak'ta da yetiştiğini bilir mi bilmem ama; hikayedeki çiçeğin bizim dağlarda oldukça sık karşılaştığımı ben kendi gözlemlerimden biliyorum. Maydanozgiller familyasından olan tavşancıl otu, halk arasında öğrek otu ve kamşam olarak da biliniyor.
Boyları 2 metreyi de bulabilen boyları, keskin kokusu olan otsu bir bitki olup, gövdesi yuvarlak ve de oluklular. Yaprakları dip kısımda ve parçalı olur. Çiçekleri Mayıs ile haziran ayında açar, şemsiye şeklinde ve beyaz renktedir. Nemli ortamları seviyor. Her ne kadar bu ot zehirli olarak geçse de bazı bitkisel içerikli yazılarda faydaları da belirtilmektedir. (Bu konu sağlık ile ilgili olduğundan bu bilgileri yazmıyorum.) Isırgan otunun bile doğru kullanıldığında faydaları varsa bazı zehirli çiçeklerinde insanoğluna faydalı olabiliyor.
Nisan-mayıs aylarında çiçek açtıktan sonra ekim ayına kadar tohumlarını oluşturuyor. Gövdesi üzerindeki ince yapraklarına karşın çiçekleri çok büyük boyutlara ulaşabiliyor. Toplam yüksekliği 1,8 metreyi bulabiliyormuş. Güzel görüntüsüne rağmen maalesef çok güzel bir kokusu yok. Özellikle dokunduğunuzda kokusunu veriyor.
Her ne kadar tüm Karadeniz ve Anadolu‘nun bir çok yerinde yetişse de adını Zonguldak topraklarından aldığı için bu çiçeğin Zonguldak bitkisi olarak tescillenmesi sağlana bilir. Ama kim ilgilenecek ki ! Zonguldak'ın mevcut değerleri "yerle bir" edilirken, Zonguldak'a yeni bir şeyler kazandırmak kimin aklına gelir ki !
Hayati Yılmaz ile
Zonguldak Tarih