ZONGULDAK Deniz Gezmiş‘i Nasıl Astı ?
Zonguldak 1970`li yıllarda "işçi kenti" olmasının payı ile "solcu şehir" olarak bilinir.
İşçi kenti olmasına rağmen ,1969 seçimlerinde sağ parti olan Adalet Partisi, 6 milletvekili çıkarmıştır.
O yılki seçimlerde, CHP Zonguldak`tan 3 Milletvekili çıkarabilmiştir. Toplam 9 vekili vardı.
1969 yılında seçilen milletvekillerin, 1971 yılında “önlerine gelecek” çok önemli bir karar beklemekteydi.
Türkiye`nin belki de tarihinden hiç silinmeyecek olan bu kararda, Zonguldak milletvekilleri ne karar vermişti?
Bu karar öyle bir karar ki; aradan gecen 50 sene sonra bile hala tartışmalıdır.
Zonguldak o yıllarda, mahalle mahalle bölünmüş, o mahalle solcuların elinde, bu mahalle sağcıların elindeydi. Gençler birbirlerinin mahallesinden geçemezler, kahvelerine oturamazlardı. Zonguldak Merkez’de genellikle solcu gençler çoğunluktaydı. Kırsal kesimlere de sağcı kesim hakimdi. Buna rağmen 6 Milletvekili AP`den,3 Milletvekili de CHP den çıkmıştı.
1971`de Deniz Gezmiş ve iki arkadaşı için mecliste oylama yapılması gerekiyordu.
İdam kararı toplantısında, ilk sözü CHP Genel Sekreteri ve Zonguldak Milletvekili Bülent Ecevit aldı…
İdamın insan haklarına aykırı olduğunu, bu yönde Anayasa çalışması taslağı bulunduğunu hatırlatarak, bu idamların yapılmaması gerektiğini söylüyordu.
Her zamanki gibi “o yarı kısık yarı gür‘ sesi ile
Zonguldak Milletvekili Bülent Ecevit bağırdı.
-İlke olarak, ölüm cezalarıyla ilgili görüşme maddesinin, bu kadar öncelikle, ivedilikle bir an önce görüşülmek…
Ön sıralarda oturan bir diğer Zonguldak Milletvekili olan Sadık Tekin Müftüoğlu hararetle..
– “İvedilik yok yok… ”diye Ecevit`e çıkıştı..
Sadık Tekin Müftüoğlu; 1927 Çaycuma doğumluydu. O‘da Deniz Gezmiş’in Üniversitesi olan İstanbul Üniversitesi Hukuk fakültesini bitirdi. Serbest Avukatlık yapıyordu. 1961 ve 1965 yılında Adalet Partisi`nden Zonguldak Milletvekili seçildi. 1969`da tekrar aday oldu ve 1971 yılındaki idam kararına “evet” oyu kullanılanlardandır ..1973 yılında tekrar meclise girdi. Maliye Bakanlığı yaptı.. Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının asılmasından 3 sene sonra,1975 de vefat etti..
Karar okunduktan sonra oylamaya geçildi.. Süleyman Demirel elini “Evet” için kaldırdığında; grubunun karara “uyup uymadığını” görmek için arkasına döndü.. Adalet Partisi Zonguldak Milletvekillerinden Sinan Fevzi Fırat salonda yoktu.. Oturuma katılmamıştı…
Sinan Fevzi FIRAT ; Erzincan doğumluydu, Karabük Belediye Başkanlığı görevinden sonra Adalet partisinden milletvekili seçilmişti. 3 dönemdir milletvekilliği yapıyordu..1971‘de oylamaya katılmayan Adalet Partisi milletvekillerindendi. Bir iki dönem daha milletvekilliğine seçildi..1986 yılında vefat etti..
Zonguldak milletvekili Fuat Ak |  Zonguldak Milletvekili
|
Adalet Partisi`nin diğer Zonguldak milletvekili Fuat Ak , Ahmet Nihat Akın, Sadık Tekin Müftüoğlu ,Kevni Nedimoğlu; Deniz Gezmiş`in idam edilmesi yönünde “evet” oyu kulandı..
Fuat AK; 1922 Devrek doğumluydu. 1969 yılında yapılan genel seçimlerinde AP’den aday oldu ve meclise girdi. 1971 yılında Deniz Gezmiş`in idam kararına “evet” oyu kullandı..
Daha sonra meclise seçilmedi ve 2005 yılında o da hayata veda etti..
Ahmet Nihat Akın; 1922 Devrek doğumlu ve lise mezunuydu. Tüccarlık, nakliyecilik ve otobüs İşletmeciliği ile uğraşırken,1969 yılında ilk defa meclise girdi ve 1973‘de tekrar meclise, Zonguldak Milletvekili olarak katıldı.2011 yılında Ankara`da vefat etti..
Kevni Nedimoğlu; 1915 Tunceli doğumlu ve Zonguldak ile pek ilişkisi olmamış milletvekilidir.. O da Deniz Gezmiş`in okuduğu, İstanbul Üniversitesi Hukuk fakültesi mezunudur. Yargıtay Üyeliği yaptıktan sonra bir dönem Elazığ Milletvekili oldu. 1969 yılında Adalet Partisi`nden Zonguldak Milletvekilliği yaptı…İdamdan bir yıl sonra 1973 yılında vefat etti..
CHP sıralarında ise: CHP Genel Başkanı İsmet İnönü ve Zonguldak Milletvekili Bülent Ecevit elini kaldırmayanlardandı.. Fakat ”işçi Kenti” olarak bilinen Karaelmas'ın solcu gençlerinden oy alan bir CHP`li Zonguldak Milletvekili, Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının asılması için elini kaldırmıştı.. Bu isim Ahmet Güner’den başkası değildi..
Ahmet Güner;1919 Vakfıkebir doğumlu, Zonguldak`ta ticaret ile uğraşan ve gazetecilikte yapan, aynı zamanda Çelikel Lisesi Koruma Derneği Başkanlığında bulunmuş ve Zonguldak Öğrencileri Yatılı Okutmak Derneği Başkanlığını da yapmış bir iş adamıydı.
1969 yıllında Cumhuriyet Halk Partisi‘nden aday oldu. XIV. Dönemde parlamentoya girdi. Bir sonraki seçimlerde aday olamadı. Zira 1973 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nden ayrılarak Cumhuriyetçi Güven Partisi‘ne geçti .Bu partinin kurucusu zaten CHP’den kopan ve Ecevit`in Genel Sekreterliği döneminde ve İsmet İnönü ile anlaşamayan Turhan Fevzioğlu ve arkadaşlarının kurduğu partiydi.
CHP`den diğer Milletvekili Hüseyin Baytürk oylamaya katılmamıştı.
Hüseyin Baytürk'te Zonguldaklı değildi.1926 Sürmene doğumluydu. Maden Mühendisi idi ve Kandilli Bölge Müdürlüğü yapmıştı.. Buradan da 1969 yılında CHP`den aday olmuştu.. 2015`in temmuz ayında vefat etti..
Böylelikle CHP`nin 3 Zonguldak milletvekillerinden ikisi ,Ecevit`in ve Genel Başkan İnönü`nün düşüncesi doğrultusunda, idam konusunda fire vermişti.
Deniz Gezmiş`in idamı konusunda 1973 yılında Adalet Partisi’nden istifa edip CHP`ye gecen ve o dönem Ulaştırma Bakanlığı yapmış diğer milletvekili olan Cahit Karakaş oylamaya katılmadı.
Cahit Karakaş; 1927 Bartın doğumlu ve Devlet kademlerinde çalışmış bir mühendis idi.. Sağ parti kökendendir ve 1973 yılında Adalet Partisi'nden istifa ederek CHP‘ye geçti..1980 darbesine kadar CHP`de siyaset yaptı.1979´da Meclis Başkanlığı görevinde bulundu. Cahit Karakaş, 1983 seçimleri ile Halkçı Parti`sinden Zonguldak milletvekili seçilerek parlamentoya yeniden girdi. Daha sonra Demokratik Sol Parti’ye geçti. 1987 seçimlerine kadar Zonguldak milletvekilliğini sürdürdü..
İdam oylamasında 450 Milletvekillinden 323`ü oy verdi, 273 Milletvekili kabul, 48 kişi ret ,2 kişi çekimser,118 kişi de oylamaya katılmadı..
 Demirel ve arkadaşları Deniz Gezmiş´in asılması için el kaldırıyor. |  |
O salonda ki partiler ;
Adalet Partisi (AP), Bağımsız (Bğz.), Birlik Partisi (BP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Güven Partisi (GP), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Millet Partisi (MP) Türkiye İşçi Partisi (TİP), Yeni Türkiye Partisi idi
Alpaslan Türkeş (MHP ) ve Necmettin Erbakan (Bağımsız Milletvekili )olarak oylamaya katılmadı.
İdamları Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay da onaylamıştır. İdam oylamasının olduğu tarihte Başbakan Nihat Erim‘dir. Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan 6 Mayıs 1972 günü sabaha karşı idam edildiler..
O yıl, Zonguldak`ın 9 milletvekillinden sadece Bülent Ecevit “hayır” oyu kulanmış, diğer 8 milletvekili bir şekilde Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının asılmasına neden olmuştur.
O yıl eğer idamlar konusunda referandum yapılsaydı Zonguldak`tan hangi karar çıkardı! Bilemem..! Ama;1969‘da yetki verdiği sandık iradesinden idama “evet” kararı çıktığı kesindir.
Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının Zonguldak milletvekillerinin de onayı ile asılmasından dolayı şehrim adına çok üzgünüm.
O günlerde, Amerikan Emperyalizme karşı gelen bu gençler, Amerikan 6.filosunu denize dökerken “Tam Bağımsız Bir Türkiye“ mücadelesi yapıyorlardı. Bugün geldiğimiz noktaya bakıldığında Emperyalizmin bize istediği politikayı, rejimi dayatabileceğini gördük.
Ne yazık ki, Deniz Gezmiş`i ve arkadaşlarının idamını onaylayan Zonguldak milletvekilleri, bugün Zonguldak`ın geldiği noktaya bakılırsa, Zonguldak`ın idamını da hazırladıkları gözüküyor.
Hayati YILMAZ
