ZONGULDAK’A İLK KİMLER YERLEŞTİ ?
Anadolu'ya bilinen ilk yerleşim M.Ö-300-2500 yılları arasında olduğu tahmin ediliyor. Araştırmalar ilk düzenli yerleşimin Hatti halkı olduğu yönde. Hatti ile Hitit karışmasın. Hititliler çok sonra Anadolu‘ya geliyor. Hattilerin yerleşimi genelde orta Anadolu‘ya denk geliyor. Haritalardaki kaynaklar Batı Karadeniz'e en yakın Çankırı, Çorum sınırlarına kadar olduğudur. Hattiler Anadolu'da en uzun kalan halklardan biridir. Yaklaşık 2000 yıl bölgede kalmışlar. Hattilerin bölgeye Kafkaslardan göçtüğü tahmin ediliyor. Hattilerden sonra yine Anadolu'da aynı bölgede Hititler ortaya çıkıyor.( M.Ö. 2000) Daha henüz bu yıllarda Batı Karadeniz'de yerleşim gözükmüyor. Tabi Çorum sınırlarına gelen insanların Batı Karadeniz‘e geçmediğini de kimse iddia edemez. Ama biz yine de resmi kaynaklardan gidelim. Hititler aslında bir kaç halktan oluşuyor. Nesa, Luvi ve Pala halkı.. Pala halkı Hititlere bağlı kanunlarla yönetilmesi ile birlikte, Kuzey‘de konuşlanmasından dolayı yine Kafkaslardan gelen Kaşkalılar tarafından istila edilerek Palalar ve Hititliler arasında kopma oluyor. Palalar Sakarya Irmağından başlayarak Zonguldak, Kastamonu, Sinop ve Kızıl ırmak sınırına kadar yayılıyor. Böylelikle Batı Karadeniz'in ilk sakinleri koloniler halinde bölgeye yerleşiyor.
Palalar bu nedenle mi bilinmez, Batı Karadeniz'in gür ormanlarından dolayı ağaç işçiliği yapan halk olarak biliyor. Ağaç işleri uzun ömürlü olmadığından kalıntıları günümüze kadar ulaşmayacağı da bir gerçektir. Yalnız Hitit kaynaklarında, Palaların varlığından bahsedilmektedir. Şimdi toparlayalım. Anadolu'da ilk halk olarak kabul edilen Hattilerin, Zonguldak'ta varlıkları hiç bir kaynakta belirtilmiyor. Sonrasında ortaya çıkan Hititler de, Batı Karadeniz'de varlıkları yok. Diğer Hititlerle birlikte gelen Palalar, ağaç işçilikleri yetenekleri ile Batı Karadeniz'in iç kesimlerine yerleşiyor. Kaşkalıların bölgeye gelerek Hititlere saldırması ile Palalar daha Kuzeye gelerek Zonguldak'ı da içine alan bölgeye yerleşiyor. Daha sonra Kaşkalar bölgede hakimiyet kuruyor ve Palaların varlıkları ortadan kayboluyor. (MÖ 1178'de) Kaşkalardan sonra Balkanlardan Traklar gelerek, Pafyogonya adını verecekleri bölgeye yerleşiyor. Pafyogonya adı konmadan önce bölgenin adı "Blaene". Çivi yazısı kullanıldığı için, Blaene “Bla” olarak okunmasından dolayı “Pala” olarak sadeleştiriliyor. Çankırı'nın adı Palalardan kalma "Kargı" kelimesinden geldiği biliniyor. Tumanalar ise Blaene Bölgesi’nin (Batı Karadeniz'in ) daha doğusunda yaşadıkları görülüyor. Demek ki sıralamayı şöyle kurabiliriz.
Konuyu daraltırsak : M.Ö Zonguldak'ın ilk sakinleri söyle diziliyor.
1.Palalar. M.Ö 2000
2.Kaşkalar MÖ 1178
3.Pafyagonlar (Traklar-Trakya Halkı) MÖ 1200
4.Yunan Kolonileri. M.Ö 700
5.Persler (İran) (M.Ö 546)
6.Makedonlar. (M.Ö 329)
7. Romalılar (M.Ö 79)
Böylelikle iddia ettikleri gibi; Yunanların, bölgeye gelen ilk halk olmadıkları da anlaşılıyor. Anadolu'nun Antik tarihi araştırmaları genelde Orta Anadolu ve Ege kıyılarında daha yoğundur. Bizim Batı Karadeniz bu yönde en az bilgiye sahip yerlerden biridir. Bunun nedeni ilk Antik dönemde insansız bir yer olmasından değil, arkeolojik kazı çalışmalarının bölgemizde henüz yapılmamış olmasındandır. Açıkçası bölgedeki politikalarda bu konuda pek merakta yoktur. Bunun da Zonguldak'ın Şehir Merkezli politikaları, dar bir çerçeve oluşturması ve politikacıların Zonguldak'ın geneline ve sorunlara ulaşamamasından kaynaklandığını düşünüyorum.
Hayati Yılmaz ile
Zonguldak Tarih
