SANDARAKA ANLAMLARI

Zonguldak`ın en fazla bilinen antik ismi "Sandaraca veya Sandreke" dir."Sandaraca" uzun yıllar Zonguldak limanı yapılmadan önce bu sahilin adı idi.Peki ne olabilir "Sandaraca"Aslında Sandaraca`nın üç anlamını daha önce yazmıştım.Ne var ki hepsininde Zonguldak`la bağdaşırlığını gördüm.Sandraka`nin yeni bir anlamını öğrendim.Bu da Zonguldak`ta oldukça fazla rastladığımız bir "Güve" türü ismiymiş.İlk önce diğer anlamlarını kısaca yazayım, sıra Zonguldak güvesine de gelecek.Ben araştırma yaparken okuduğum yabancı ve yerli makalelerde bir cümle gözüme takılır ve o bir cümleden yola çıkarak ortaya yepyeni bir araştırma konusu çıkar.Bu yüzden yazılarımın çoğunu gelecekte okunacak varsayımı ile yeni nesle aktarma düşüncesindeyim.Onlar bizim ortaya koyduğumuz yazılarda bu anlamları araştırıp daha derinlemesine yazma fırsatı bulacağına inanıyorum.

1) Sandaraca

Eski Rum/Yunan dilinde “Reçine” anlamına denk geliyor.Recine bildiğiniz gibi bitkilerin içinden salgıladıkları akışkan sıvı bir madde.Çam Ağacı sakızlarını bilirsiniz, işte odur.Bu sakızlar toprağa düştüğünde de; toprak altında zamanla fosilleşmeye başlar.Fosilleşen Recineye de ”Kehribar“ denir.Kehribar; o kadar değişik sektörlerde kullanıyor ki; süs eşyalarında,boyalarda,tıp alanında bile kullanılıyor.M.Ö`ki yıllarda koku olarak da kullanılmıştır.

2) Sandaraca; 

Zırnık otu reçinesi. Hani duymuşsunuzdur! "zırnık koklatmam" terimini. İşte yine Zonguldak‘ta bir hayli çok bulunan “Isırgan Otu” aslında bu.Bir diğer adı ise, Harman Otu.Vücuda değdiğinde kaşıntı yaratan aslında çıplak elle dokunulduğunda, deriye zarar veren bir ot .Bu otun kulanıldığı alanlar da var.

3) Sandaraca ;

Sand-rake, kumsalAslında "Sandereke" bildiğimiz Sand kelimesinden gelen kumsal anlamına da geliyor.bana göre en yakın ,mantıklısı bu.

4) Sandaraca

Bir tür güve.Orijinal adı ; Sympistis SandaracaZonguldak`ta özelikle yaz aylarında görülen bir tür güve çeşitlini çok sık şekilde görmekteyiz.Özelikle balkon ışıklarına gelen ve oldukça iri olan bu kelebek türünde ki güve ,Zonguldak`ta çok sık görülen hayvanlardan biridir. Dağlık alanlarda, kuru açık ormanlık alanlarda yaşar.Yetişkinler yaz sonunda ve sonbaharda kanat genişliği 32-34 milimetreye ulaşır.Bu sebep ile bölgede bu isimde bir yer adı olması gayet normaldir.İnternet`te dahi arama motorlarına "Sympistis Sandaraca" yazdığınızda karşınıza bu güve fotoğrafları ve bilgisi çıkacaktır.Yetişkinler gece ve gün ışığına çıkar. .Ağustos sonundan Eylül sonuna kadar görülürler. Zonguldak sahilli daha önce balıkçılık,kerestecilik yapan gemi ve  sandallarının konakladığı veya gelip gittiği yer idi. Dolayısıyla, fener kullanırlardı. Bu güveler, fenerlere nasıl üşüştüğünü herhalde tahmin etmemek mümkün değil.Bu dört anlamda, Zonguldak için bire bir uyan anlamlar.

Hayati YILMAZ ile

Zonguldak Tarih