MADEN OCAKLARINDAN MECLiSE

Aynı dönemde maden ocaklarında çalışan iki işçi Zonguldak Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi`ne giriyor.
Bu iki isim Hasan Karabacak ve İbrahim Esat Çakmakkaya`dır.
Aynı zamanda üçüncü defa Ankara`ya milletvekili yollayan Zonguldak`ın da ilk Zonguldak doğumlu olan iki vekilidir.
Zonguldak TBMM`nin ilk dönemine milletvekili yollayamaz. Zira daha il statüsünde değildir.1. Dönem Milletvekilleri aslında daha Türkiye Cumhuriyeti kurulmadığı için 1920`de Osmanlı`nın vilayet düzenine göre milletvekilli çıkarır.
1923`de Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra 1 Nisan 1924 tarih ve 491 sayılı Teşkilat-ı Esasiye Kanun'unun 60. maddesine göre sancaklar kaldırılınca, Zonguldak bağımsız mutasarrıflığı ve Vilayet yapılmıştır.
Böylelikle Zonguldak TBMM`nin ikinci döneminde Ankara`ya ilk defa Milletvekili yollar. İlk milletvekillerinin toplam sayısı 4 tanedir.
Ama hiç biri Zonguldaklı değildir. Kurtuluş Savaşı´nın değerli insanlarından oluşur ve çoğu Balkan kökenlidir. Balkanlar Türkiye Cumhuriyeti sınırlarının dışında kalınca, bu insanlar bizim gibi siyasette etkisi olmayan yeni vilayetlerden ,Ankara`ya TBMM`ye girebilmesi için aday yapılır.
TBMM 3.Dönem`de ise bu rakam 7 taneye çıkmıştır. Fakat yine de Zonguldak doğumlu bir milletvekili bulunmaz.
4 Mayıs 1931 - 23 Aralık 1934 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisinde 4.Dönem çalışmaları başlamıştır. Bu dönemde Zonguldak`tan yine 7 Milletvekili çıkmıştır. Bu sefer iki isim hem maden işçisi olarak hem de Zonguldak doğumlu iki vekil çıkarır.
Bu vekillerden Hasan Karabacak Kilimli ,İbrahim Esat Çakmakkaya ise Kozlu doğumludur.
Zonguldak'ın bu iki maden kasabasında Dünya`ya gelen vekiller aynı zamanda maden işçiliği yapmıştır.
1877`de Kilimli`de doğan Hasan Karabacak İlkokul mezunudur. Zonguldak kömür madenlerinde kazmacı ustalığı yaptıktan sonra Bahriye Nezareti Maden Kömür İşletme Yazıcılığı ve Maden Çavuşluğu olarak çalışır. Hasan KARABACAK madenlerde Başçavuşluğa kadar yükselir. Aynı zamanda Amele Birliği İsçi Temsilcisidir.
1897 Kozlu doğumlu İbrahim Esat Çakmakkaya `da ilkokul mezunudur. Maden Ocağı Ambar memuru, Maden Çavuşluğu ve Başçavuşluğu, Baş madenciliği unvanlarında çalışır.
Bu iki maden işçisi ,ilkokul mezunu olmasına rağmen Zonguldak`ta öne çıkar ve Tek Parti Dönemi`nde Zonguldak Milletvekili listesinde yer alarak TBMM`ne kadar yükselirler.
Aslında Zonguldak`ta ilk vekillerden başlayarak günümüze kadar işçi statüsünde vekil olan başka örnek yoktur. İşçi kentinde en fazla doktor, vali, mühendis, avukat seklinde vekil çıkarılmıştır.
Daha önce de yazmıştım Zonguldak küçük bir kent olmasından kaynaklı dışarıdan gelen bürokratın etkisinde kalan şehir .Baktığımızda insanların en çok muhatap aldıkları il dışından Zonguldak`a atanan Doktor. başhekim, avukat gibi kişileri meclise yollamıştır.
Vali, Kaymakam, Emniyet Müdürü ,Asker kökenliler ise siyasi partilerin tercihlerinden kaynaklanmıştır.
Zonguldak`ta bu zamana kadar 25 defa İstanbul doğumlu milletvekili Zonguldak'ı temsil etmiş.
İkinci il Trabzon`dur. Tam 20 defa Trabzon doğumlu milletvekili Zonguldak`ı temsil etmiştir.
Diğer iller ise şöyle:
Yunanistan doğumlu,8 defa
Rizeli,8
Makedonya doğumlu,7 defa
Sivas doğumlu,7
Erzincan, 6
İzmir, 6
Diyarbakır, 4
Bursa, 4
Bulgaristan, 3
Romanya, 3
Mersin, 2
Bolu, 2
Gümüşhane, 2
Kayseri,Erzurum,Bingöl,Konya,Manisa,Yozgat,Malatya,Çankırı,Adıyaman,Elazığ,Samsun birer kez bilinmeyen ise 7`dir.
Toplam 125 defa Zonguldak dışından kişiler Zonguldak`ı temsil etmiş.
Buna göre ise; Zonguldak doğumlu olanlar sadece 71 vekilden oluşuyor.
Sonuç olarak işçi kenti Zonguldak`ta siyasette de, sefasını dışarıdan gelenler sürmüş ,cefasını yine biz çekmişiz.
Zonguldak işçi kökenli iki vekil çıkartırken, bir de kadın vekil çıkarabilmiştir. Zonguldak'ın tek kadın Milletvekili Edibe Sayar`dır. Önay Alpago ise meclis dışından bakan olmuştur

Bu da bizim erkek şehri olduğumuzu gösterir. ma Zonguldak eğer bu halde ise kadınların suçu değil bu ! Erkek siyasetin ürünüdür.

Hasan Karabacak 14 Şubat 1945`de
İbrahim Esat Çakmakkaya 27 Eylül 1950`de vefat etmişlerdir.

Fotoğrafta ; Zonguldak Milletvekillerinin yanında Eskişehir Milletvekilleri var.
Aslında hepsi emekçi ve düşük eğitimli. Ama bu dönem aslında Türkiye Cumhuriyeti`nin en kapsamlı kanunları ve kurumları kurulur.
Alioğlu Ahmet Bey; Eskişehir, (1899-1996) Makinist.
Cafer Bey ; Eskişehir ,(1888-1947) Çiftçi. ilkokul

Hayati YILMAZ ile
Zonguldak Tarih