26 AGUSTOS ATATÜRK ZONGULDAK`DA

26 Ağustos 1071,Türklerin Anadolu`ya giriş tarihi olarak bilinir.

Tam 850 yıl sonra Türkleri Anadolu‘dan çıkartmak için gelen düşmana.

 yani;

26 Agustos 1921 günü “Hatt-ı müdafaa yoktur sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır” Emrini vermişti Mustafa Kemal.

26 Agustos 1922 Büyük Taharuz başladı.

26 Agustos 1924 Cumhuriyetin ilk bankası olan Türkiye Iş Bankası kuruldu,

Ve 86 yıl önce,

26 Agustos 1931 günü M.KKEMAL ZONGULDAK`a geliyor.

GAZi MUSTAFA KEMAL‘iN GELiŞ NEDENi

1927 yılından başlayarak Dünya`da büyük bir ekonomik krizi başgösterdi.Bu kriz 1929`da Büyük Buhra‘na dönüştü,

Mustafa Kemal`e karşı muhalefet seslerinin en çok olduğu döneme girildi.Bu gelişmeler Mustafa Kemal`in çok partili sisteme geçilmesi gerektiğini düşünmesine neden oldu.Arkadaşı Fethi Bey`e muhalefetin fikirleri doğrultusunda bir parti kurmasını istedi.

Muhalefetin özelikle istediği yabancı sermayenin ülkeye girişiydi.

Fakat Fethi Bey partiyi kurduktan kısa süre sonra muhalefetin gittikce Mustafa Kemal`e karşı bilendiğini görünce partisini fes etti.

1926 yılında  Izmir Suikasti ile Atatürk`ü indirmeye çalışan ittihatcılar devletin içinden yeni temizlenmişti.

Fethi Bey`in kurduğu parti fes olmasına rağmen mecliste hala tartışmalar devam ediyor,ülkeye yabancı sermayenin girişi isteniyordu.

Oysa Mustafa Kemal tam tersini düşünüyordu.Yabancı sermaye kapitilasyondu,bunun tam tersi Yerli sermayenin yatırımlar yapılmasını destekliyordu.

Böyle bir ortamda  mecliste Türkiye`nin ilk Bankası olan Iş Bankası´nın Zonguldak için yatırımları ELEŞTiRi KONUSU OLDU:Mustafa Kemal Istanbul Boğazı`nda Erturul Yatı‘ndaydı.Yanında Iş Bankası Genel Müdürü Celal Bayar,Afyon Milletvekili Ruşen Eşref Ünaydın, Gaziantep Milletvekili Kılıç Ali, Aydın Milletvekili Reşit Galip, Sinop Milletvekili Recep Zühdü, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Tevfik Bıyıklıoğlu, Özel Kalem Müdürü Hasan Rıza Soyak ve Başyaver Rusuhi bulunmaktaydı

Mecliste ki bu tartışmaları duymuş olacak ki,kaptana rotasını Karadenize çevirmesini istedi.

Hic kimse anlam verememişti,Birden hiç bir hazırlık yapmaksızın sefere çıkma isteğini hiç kimse anlamadı.

Ertuğrul Yatı 26 Ağustos 1931 günü öğlen saat 12.30 sıralarında Zonguldak Limani önlerine geldi.Buradan bir sandal ile bugün Limanda bulunan (şuanGen.Mad.Is.Sen.Lokali ile 100.Yil Parkı arasında) kücük rıhtımdan Zonguldak`a ayak bastı.

Liman iskelesinden hükümet konağına kadar (suanki gazi pasa Cade´´desi) yürüdü.Maden ocakları ve Fabrikalarını dolaştıktan sonra Uzun Mehmet Parkı`nda Halka hitap etti,

Iş Bankası`nin yatırım yapacagını,Işci Maaşların artacağını duyurdu.

Işte o gün halka şu sözü söyledi.

“Zonguldak’ın derin toprakları altındaki maden serveti ne kadar kıymetli ise, bizim nazarımızda Zonguldak’ta o kadar çok kıymetli bir vilayetimizdir.”

Konuşmasının sonunda hemen yola çıkacağını söylemesi üzerine ”yoğun bir istekle” KAL diyen halkı kıramadıı

Mustafa Kemal,Zonguldak`da bir gece kaldıktan sonra Ertuğrul Yatı ile Zonguldak merkezden ayrıldı.Sonraki durağı (aynı gün) Ereğli oldu.

Mustafa Kemal Zonguldak`dan ayrıldıktan bir yıl sonra ülke çapında açılan Halk Evleri`nden biri de Zonguldak`da açılmıştı.

Zonguldak Halk Evleri 26 Ağustos‘u GAZi Günü ilan ederek,O günü bayram niteliğinde kutlama kararı aldı.(Henüz daha Gazi Mustafa Kemal,Atatürk soyadını almamiştı,O gün Atatürk ismini henüz duymamışlardı.)

Yolava`da bulunan Atatürk`´ü Zonguldak Halk Evi‘nden 20 kişilik bir grup Yalova‘ya giderek bir daha Zonguldaka gelmesi için davet getirdilersede Atatürk`ün bir daha Zonguldak`a gelmesine ömrü yetmedi.

Hayati YILMAZ.

KAYNAK

Cumhuriyet Gazetesi, 27 Ağustos 1931

Taylan Özbay, “İstikamet Zonguldak”

Necati Çeytinkaya, Atatürk’ün konuşmaları ve Yurt Gezileri

Latif Daşdemir, “Yurtiçi Gezilerinin Önemi ve Bilinmeyen Bir Gezi Çeşme- Ilıca Ziyareti”, Sosyal Bilimler Dergisi

wikipedia,